Engellilik ve engeli engelleme alanında yönetimsel ve vatandaş olarak olaya yaklaşımımızda proaktif  (Önceden tahmin etme, hazırlanma) bir düşünce ve davranış biçimine sahip değiliz. Daha çok olay meydana geldikten, sonuç ortaya çıktıktan sonra ne yapabiliriz deyip harekete geçme eğilimindeyiz. Oysa proaktif bir yaklaşım pek çok olumsuzluğun yaşanmadan ortaya çıkmasını önleyebilir. Engellilik konusunda yapılan araştırmalar engelliliğin yüksek oranda doğum öncesi, doğum anında ve doğum sonrasında oluşan önlenebilir patolojilere bağlı olarak ortaya çıktığını göstermektedir DOĞUM ÖNCESİ NEDENLER Doğum öncesinde yaptırılacak genetik testler, kan uyuşmazlığını belirlemek için yapılacak olan kan uyuşmazlığı belirleme testleri, oluşabilecek engellilikle ilgili ciddi bilgiler vermektedir. Anne adayının hamilelik süresince düzenli doktor kontrolü ve takibini yapması, yine anne adayının hamilelik süresince düzenli beslenmesi, stres faktörlerini kontrol etmesi engellilik gelişimini ortadan kaldıracak, bunun yanı sıra doğumun sağlıklı bir ortamda, hastane koşullarında ve uygun hijyenik şartlara sahip bir hastanede, uzman doktorların kontrolünde gerçekleşmesi gelişebilecek patolojileri ortadan kaldıracaktır. Akraba evliliklerinin yoğun olduğu ülkelerden sayılan Türkiye’de yapılan evliliklerin 100’de 20’sinde eşler akrabadır. Bu evliliklerin 100’de 70’i teyze, amca, hala ve dayı çocukları gibi birinci derecede kuzenler arasında gerçekleşmektedir. Akraba evliliklerinden doğan 100 bebekten 9’u engelli veya hastalıklıdır. Akraba evlilikleri bazı tıbbi sakıncaları da beraberinde getirirken, birçok genetik hastalığın görülme riskini artırmaktadır. Ülkemizde doğumsal hastalıkların önemli bir bölümünü, “Otozomal resesif” denilen “gizli geçen” hastalıkların oluşturduğu görülmektedir. DOĞUM SIRASINDAKİ NEDENLER Yetersiz oksijen bebeğin doğum süreci sırasında yeterli oksijen alamaması durumudur. Yetersiz oksijen bebeğin başı üzerinde beklenmedik basınç oluşturarak beyin hücrelerinin zedelenmesine yol açabilir. Beyin felci, epilepsi ve zihinsel yetersizlik durumları oluşabilir. Bebeğin yetersiz oksijen almasında; plesantanın rahim duvarından erken ayrılması, göbek bağının bebeğin boynuna dolanması, bebeğin başının önce değil, sonra çıkması, anormal ve uzamış doğum nedeni ile kadına doğumda ilaç verilmesi, gebelik zehirlenmesi gibi nedenler etkili olmaktadır. Prematüre doğum ve  anne adayının kötü beslenmesi, yoksulluk, sigara içmesi, genetik etmenler gelmektedir. Küçük yaşta evliliklerde anne adayı daha tam gelişemediğinden risk oluşturabilmektedir. DOĞUM SONRASI NEDENLER Ayrıca engelliliği oluşturan en önemli faktörlerden biri olan doğum sonrası gelişen hastalıklarda çocuğun tedavi, bakım ve beslenme kontrollerinin düzenli yapılması; uygulanan tedavinin, hastalık tamamen ortadan kalkıncaya kadar devam ettirilmesi, düzenli kontrollerin yapılması, özellikle iltihaplı hastalıklarda mutlaka tedavinin iltihap tamamen ortadan kalkana kadar sürdürülmesi son derece önem taşımaktadır. Çocuğun doğum sonrası düzenli beslenmesi, sağlıklı bir ev ve çevre ortamında büyümesi de önemlidir. Çünkü olumsuz fiziki çevre, sosyal-ekonomik koşullar, yetersizlikler çocukta sonradan engel gelişimini hazırlayabilmektedir. Çocuğun ailesi fakir olsa bile devletin yardım imkânlarından yararlanılarak çocuğun ihtiyaç duyduğu asgari koşulları ona göre sağlanmalıdır. Ayrıca çocuğuna nasıl bakacağını bilmeyecek düzeyde sorun yaşayan ailelere mutlaka Ana Çocuk Sağlığı birimlerince bu eğitimler ve yardımlar verilmelidir ve bu ailelerin çocukları düzenli takip edilmelidir. Düşme, yanma, trafik kazaları, ev kazaları vb. Kafa travmaları. Zehirlenmeler, Eğitimsizlik ve çevresel etmenler. Bebeğin aşırı antibiyotik ve diğer ilaçlar kullanması.    Az gelişmiş ülkelerde dünyaya gelen bir çocuğun doğumu izleyen ilk birkaç ay içinde ölme olasılığı gelişmiş bir ülkede dünyaya gelen çocuğa göre 14 kat daha yüksektir. Annelerle yeni doğan çocukların yaşamı ve sağlığı birbiriyle yakından ilişkilidir. Bu nedenle yeni anne olanların yaşamını kurtarmaya yönelik önlemlerin çoğu aynı zamanda yeni doğan çocuklara da yarar sağlamakla beraber engelli olma olasılığını da azaltmaktadır. Engelliliği önlemek için alınacak önlemleri özetleyerek tekrar maddeler halinde sıralarsak;     *Doğum öncesi genetik testler   *Doğum öncesi kan grubu testleri   *Hamilelik esnasında düzenli doktor kontrolü   *Hamilelik süresince sağlıklı beslenme ve stressiz ortam   *Uygun ortamda doğumun gerçekleşmesi   *Doğum sonrası hastalıklarda düzenli tedavi   *Doğum sonrası düzenli besleme ve sağlıklı ortam  sağlamak. ****      Özellikle bölgesel risk taşıyan akraba evliliği önlenebilir çalışmalar açısından ön plana çıkmaktadır. Çevremizde genellikle şu şekilde yanlış bir söylem vardır. “Bak şu kişilerde akraba ama çocukları normal oldu”. Şu bilginin net bir şekilde verilmesi gerekir: Evlenen akraba çiftlerde genetiksel olarak gelen bir bozukluk varsa engelliliğin ortaya çıkma olasılığı çok daha yüksek olmaktadır. Birinci kuşakta engellilik ortaya çıkmasa dahi 2. kuşakta bile engelliliğin ortaya çıkma olasılığı devam etmektedir. Yani burada problem olan bireylerde var olan genetiksel hastalık ve bozukluklardır. Bu hastalıklı genler hem anneden hem de babadan gelen kromozomlarla birleşmekte, doğacak çocuğun engelli olma riskini çok yükseltmektedir.      Bilimsel araştırmalar, bölgesel, ülkesel hatta dünya düzeyinde yaşanan tecrübeler, kontrol edilebilir tüm faktörleri yöneterek, önlenebilir engellilik vakalarını azaltmanın ve hatta ortadan kaldırmanın mümkün olduğunu göstermektedir.  Engellilik riski taşıyan bir bireyi bile kurtarmanın, o birey için, ailesi için, ülkemiz için ne kadar önemli olduğunu düşünürsek “Önlenebilir Engellilik” kavramının ve bu konuda yürütülecek çalışmaların ne derece önem taşıdığını rahatlıkla anlayabiliriz.