Nöbetçi Eczaneler
Afyonkarahisar…Tarihiyle, kültürüyle ve termal zenginlikleriyle bilinen kadim bir şehir. Ancak bu kez Afyon, farklı ve çok daha derin bir sesle tüm Türkiye’ye sesleniyor: Afetlere karşı hazırlıkta kimseyi geride bırakmamak gerektiğini vurgulayan bir ses bu.
Kent ve İnsan Derneği ile AFAD’ın işbirliğiyle hayata geçirilen “farkıMda mısın” projesi, tam da bu sesi yükseltiyor ve afet bilinci kavramına yepyeni bir boyut kazandırıyor.
Kadim tarihi, şifalı termal suları ve mermer gibi sağlam duruşuyla bilinen Afyonkarahisar, şimdi yepyeni bir sesle Türkiye’ye örnek oluyor. Bu, sadece taşın ve suyun değil, vicdanın ve empati gücünün sesi. Zira afet anlarında en çok göz ardı edilen, en çok dezavantajlı bireyleri korumak için harekete geçen bir projenin adını taşıyor: “farkıMda mısın?”
Afetler, ne yazık ki toplumun tüm kesimlerini aynı şekilde etkilemiyor. Depremde, selde veya yangında engelli bireyler, çoğu zaman özel ihtiyaçları nedeniyle daha büyük risk altında kalıyor. Bu gerçeği gören Afyonkarahisar’daki Kent ve İnsan Derneği, şehrin en önemli paydaşlarını bir araya getirerek, sadece bir farkındalık kampanyasının ötesinde, somut bir çözüm sundu.
***
Afyonkarahisar Valiliği, Afyonkarahisar Belediyesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi ve AFAD iş birliğiyle hayata geçen bu proje, engelli bireylere afet bilinci kazandırmanın ötesine geçiyor. Artık afet anında kimin, nerede ve hangi özel koşullara sahip olduğunun belirlendiği bir envanter oluşturuluyor. Hayati öneme sahip bu veriler, anında müdahale için AFAD’ın veri tabanına entegre edilecek. Ayrıca geliştirilecek bir mobil uygulama ile engelli vatandaşlarımızın güvenliğini artıracak, onlara kritik bilgiler sağlayacak.
Bu proje, Afyonkarahisar’ı sadece tarih ve kültürle değil, sosyal sorumluluk ve insan odaklı bir yönetim anlayışıyla da ön plana çıkarıyor. Afyon, bu adımıyla diğer tüm illere sesleniyor: Gerçek bir kentin büyüklüğü, engelli vatandaşlarına ne kadar sahip çıktığıyla ölçülür. Engelli bireyleri afet yönetiminin bir parçası haline getirmek, onların sadece bir “yardım bekleyen” değil, aynı zamanda “hayata aktif katılan” bireyler olduğunu hatırlatmak, bu projenin en büyük başarısı.
“farkıMda mısın?” projesi, Afyonkarahisar’ın sadece coğrafi değil, vicdani olarak da Anadolu’nun kalbi olduğunu gösteriyor. Bu proje, sadece bir şehirde değil, tüm Türkiye’de yankılanması gereken bir çağrı niteliğinde
Son zamanlarda, afetlerin yıkıcı gücüyle sıkça yüzleşiyoruz. Doğanın sarsılmaz bir kudretle gösterdiği gücün karşısında, insan eliyle inşa edilen her şey ne kadar da kırılgan… Ancak bu kırılganlık, maalesef toplumun tüm bireyleri için aynı derecede yaşanmıyor.
Afet anında en çok risk altında olan, sesi en az duyulan gruplardan biri, engelli bireyler. Peki, bu durumun “farkıMda mısın?” Eğer değilsen, Afyonkarahisar’dan tüm Türkiye’ye yayılan bu öncü adım, sana bu gerçeği en güçlü şekilde hatırlatıyor.
Avrupa Birliği(AB) ve BM Kalkınma Programı (UNDP) Projesinin sivil toplum ayağını; Afyonkarahisar Kent ve İnsan Derneği oluştururken, Afyonkarahisar Valiliği, Afyonkarahisar Belediyesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi ve AFAD’ın sağladığı kurumsal güçle birleşti. Afyonkarahisar merkez ve ilçelerinde, bir yıl(Ocak 2025-Aralık 2025) sürecek olan “dirençli ve kapsayıcı bir toplum, afetlere hazır bir Türkiye için”, “farkıMda mısın?’’projesini;
480 Engelli Birey, 480 Refakatçi 480 Afetlerde Engelli Can Dostu Afyon Projesi”ni başlattı. Bu proje, sadece bir “yardım” kampanyası değil, aynı zamanda afet yönetimini baştan aşağı yeniden tanımlayan, teoriyi pratikle buluşturan bir paradigma değişimidir.
Teoriden Pratiğe: Kapsayıcı Afet Yönetimi
Afet yönetimi literatüründe “risk azaltma ve hazırlık” aşamaları büyük önem taşır. Ancak bu aşamalar genellikle genel nüfus için planlanır ve engelli bireylerin özel ihtiyaçları göz ardı edilir. “farkıMda mısın?” projesi, işte tam da bu boşluğu doldurarak, kapsayıcı afet yönetimini gerçek kılıyor.
* Veri Tabanlı Çözümler: Proje kapsamında oluşturulan merkezi bir veri tabanı, Afyonkarahisar’daki tüm engelli bireylerin adlarını, engel durumlarını, kullandıkları yardımcı ekipmanları ve özel ihtiyaçlarını kayıt altına alıyor. Afet anında AFAD ekipleri, bu verilere anında erişerek önceliklendirme yapabiliyor ve nokta atışı müdahalelerde bulunabiliyor. Bu sistem, “kim nerede ve neye ihtiyacı var?” sorusuna anında yanıt vererek hayat kurtarıyor.
*Erişilebilir Altyapı: Proje, acil durum toplanma alanlarının sadece “toplanma” yeri değil, aynı zamanda “erişilebilir” yerler olmasını sağlıyor. Bu alanlara tekerlekli sandalye rampaları, özel tuvaletler ve işitme engelliler için görsel uyarı sistemleri entegre ediliyor. Böylece, engelli bireyler, afet anında sığınacak güvenli bir yer bulabiliyor.
* Eğitimli ve Duyarlı Ekipler: Proje, AFAD ve diğer acil durum ekiplerine özel eğitimler veriyor. Bu eğitimler, işaret dilini temel düzeyde öğrenmeyi, görme engelli bireylere rehberlik etme tekniklerini ve farklı engel türlerine sahip bireylerle doğru iletişim kurmayı içeriyor. Bu sayede, yardım eli uzanırken en büyük engel olan iletişim bariyeri ortadan kalkıyor.
Türkiye’ye Yönelik Sessiz Bir Çağrı
Afyonkarahisar, bu projeyle sadece kendi vatandaşları için değil, tüm Türkiye için bir umut ışığı yakıyor. Kent ve İnsan Derneği’nin öncülüğünde, dört büyük paydaşın bir araya gelmesi, sivil toplumun ve devlet kurumlarının ortak bir amaç için ne kadar güçlü bir sinerji yaratabileceğinin kanıtı.
Bu proje, bize bir gerçeği hatırlatıyor: Afetlere karşı en büyük hazırlığımız, sadece binalarımızı güçlendirmekten veya ekipmanlarımızı artırmaktan ibaret değil. Asıl hazırlık, insanı merkeze koyan, dezavantajlı grupların ihtiyaçlarını en ince ayrıntısına kadar düşünen, kapsayıcı ve vicdanlı bir planlamadır.
Afyon’dan yükselen bu ses, sadece bir proje duyurusu değil, tüm topluma yöneltilmiş bir vicdan sorgulamasıdır.
Unutmayalım ki, afetlere karşı en büyük gücümüz, birbirimize olan duyarlılığımızdır. Bu ses, Türkiye’ye örnek olsun.
Peki, sen bu gerçeğin “farkıMda mısın?”
YORUMLAR