Ülkemizin biyolojik çeşitliliğinin önemli bir parçası olan deniz kaplumbağalarının korunması ve anlaşılmasına yönelik yürütülen bilimsel çalışmalarda yeni bir aşamaya geçildi. Daha önce gerçekleştirdiği uzun soluklu yolculukla adından söz ettiren “Tuba” isimli caretta caretta, yeni bir bilimsel görevle yeniden denizlerle buluştu.
Rekorlarla Dolu Bir Göç Hikayesi: Tuba’nın İlk Yolculuğu
Deniz Kaplumbağası Araştırma Kurtarma Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) tarafından, bir vakfın desteğiyle 28 Ağustos 2019’da uydu takip cihazıyla izlenmeye başlanan “Tuba”, deniz kaplumbağası araştırmalarında bir ilke imza atmıştı. İztuzu Sahili’nden başladığı yolculuğunda Marmaris, Yunanistan, Malta, İtalya ve Adriyatik kıyılarına kadar uzanan “Tuba”, yaklaşık 25 bin kilometrelik bir rotayı başarıyla tamamlayarak Türkiye’den Adriyatik’e kadar izlenen ilk deniz kaplumbağası unvanını kazanmıştı. Dört yıllık takibin ardından yuvalama yapmak üzere yeniden İztuzu’na dönmesi, bilim insanları için büyük bir heyecan kaynağı oldu.
Bilimsel Araştırmalar İçin Yeni Bir Kilometre Taşı
DEKAMER Müdürü ve Pamukkale Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yakup Kaska, yetişkin bir kaplumbağanın tedavisinin ardından doğaya kazandırılmasının popülasyon için kritik önem taşıdığını vurguladı. Prof. Dr. Kaska, “Her 1000 yavrudan yalnızca birinin erginliğe ulaşabildiği göz önüne alındığında, tedavi edilen her yetişkin birey büyük bir kazanımdır. Tuba’yı ikinci kez takip ederek, kaplumbağaların göç rotaları, kışlama ve beslenme alanları, yönlerini nasıl buldukları gibi hayati konularda daha derinlemesine bilgi edinmeyi hedefliyoruz,” ifadelerini kullandı.
Teknolojide Yerli ve Milli Atılım: “Cosmos” Göreve Hazır
Bu yılki etkinlikte, bilimsel çalışmaların yanı sıra teknolojik bir yenilik de öne çıktı. DEKAMER ile bir uydu ve uzay teknoloji şirketi arasında yapılan işbirliği neticesinde, tamamen yerli imkanlarla bir uydu takip cihazı geliştirildi. Bugüne dek yurt dışından yaklaşık 5 bin dolar maliyetle temin edilen bu cihazlar, yerli üretim sayesinde artık maliyetsiz bir şekilde kullanılabilecek.
“Cosmos” adı verilen bir caretta carettaya takılarak ilk kez kullanılan yerli cihaz hakkında bilgi veren şirketin Bilimsel Çalışmalardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Dr. Umut Yıldız, “Yörüngedeki uydularımızı bu kez deniz kaplumbağalarının yaşam döngüsünü anlamak için kullanıyoruz. Bu cihaz, Türkiye’nin teknoloji bağımsızlığına katkı sunarken, elde edilecek verilerle DEKAMER’in çalışmalarına destek olacağız,” şeklinde konuştu.
Törene Muğla Valisi İdris Akbıyık’ın yanı sıra Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Pamukkale Üniversitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi’nden rektörler, yerel yöneticiler ve çok sayıda doğasever katıldı. Konuşmaların ardından tedavisi tamamlanan 7 kaplumbağa ve 20 yavru, “Tuba” ve “Cosmos” ile birlikte protokol üyeleri tarafından denize salındı.