Asırlık mezarlar ağaçların arasında kayboldu

Tatvan ilçesine bağlı Tokaçlı köyündeki tarihi çok sayıda mezar taşı, zamanla büyüyen ağaçların gövdeleri tarafından adeta yutuldu. Mezar taşlarının bir kısmı ağaçların içine saplanırken, bir kısmı ise ot ve sarmaşıkların arasında kayboldu. Söz konusu mezarlığın hangi döneme ait olduğu kesin olarak bilinmezken, taşların biçimi, yerleşim düzeni ve doğal deformasyonları, bu alanın oldukça eski olduğunu gösteriyor. Alanda yer alan bir taş mezarın bir ağaç tarafından neredeyse içine alınmış olması ise çarpıcı bir örnek sergiliyor.

Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Demirtaş, Tokaçlı köyündeki tarihi mezarlıkların tarih ve kültürel miras açısından büyük önem taşıdığına dikkat çekerek, “Bitlis, tarihi doku açısından çok özel bir şehirdir. Anadolu şehirleri içerisinde özel bir yeri olan yerleşim yerlerinden bir tanesidir. Bu tarihi doku içerisinde de tarihi mezarlıklar ayrı bir öneme sahiptir. Yani Bitlis’in gerek merkezinde gerekse ilçelerinde, köylerinde çok sayıda tarihi mezarlar mevcuttur. Bu tarihi mezarların birçoğunda ne yazık ki koruma ile alakalı birtakım eksikliklerden kaynaklanan sıkıntılar mevcuttur. Bunlardan biri de Tokaçlı köyünde bulunan mezarlıktır. Tatvan Dalda köyü mezarlığı yine özel bir durum arz ediyor. Yine Güroymak Kolbaşındaki köy mezarlığında da benzer durumlar söz konusudur. Ahlat meydan mezarlığının korunma tedbirleri ise son yıllarda sevindirici bir seviyeye gelmiştir” dedi.

Bütün tarihi mezarlıkların koruma altına alınması gerektiğini vurgulayan Demirtaş, “Tokaçlı Mezarlığı’na baktığımızda adeta otlarla, çalı çırpıyla, ağaçlarla kuşatılmış vaziyettedir. Bu durum tarihi mezarlara son derece zarar vermektedir. Bu sebeplerle mezarlık alanı tamamen kapanmış ve görünmez bir hal almıştır. Alan içindeki birçok mezarı dışardan görmek mümkün bile değildir. Dolayısıyla buranın ıslah edilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda geleceğimizi inşa ederken tarihimizden de kopmamalıyız. Tarihimizin üzerine geleceğimizi inşa etmek dışında bir seçeneğimizin olmadığını da bilmeliyiz. Her zaman tekrar ettiğimiz bir sloganımız var; insan bir şeyi tanımadıkça sevemez, sevmedikçe koruyamaz” diye konuştu.
Öte yandan, mezarlık alanını ziyaret eden vatandaşlar da ağaçların gövdesine saplanan mezar taşları karşısında hayrete düştü.