Uruguay Senatosu, çarşamba günü ötanaziyi yasallaştıran tarihi bir karar aldı. Bu yasayla Uruguay, Latin Amerika’da ötanaziye izin veren ilk ülke olarak bölgedeki sosyal liberal duruşunu pekiştirdi. Yasa, ağır hastaların sağlık uzmanları aracılığıyla ötanazi talep etmesine imkan tanırken, destekli intihar seçeneğini kapsam dışı bırakıyor.
Ötanazi Yasası ve Onay Süreci
Uruguay Senatosu’nda yapılan oylamada, 31 senatörden 20’si yasanın lehine oy kullandı. Alt meclis, ağustos ayında tasarıyı büyük bir çoğunlukla onaylamıştı. Yasa, hükümetin uygulama düzenlemelerini tamamlamasıyla yürürlüğe girecek. İktidardaki Geniş Cephe koalisyonu, ötanaziyi boşanma ve eşcinsel evliliğin yasallaştırılması gibi bireysel haklar bağlamında savundu. Senatör Patricia Kramer, kamuoyunun bu konuda devletin sorumluluk almasını istediğini vurguladı.
Ötanaziye Kimler Başvurabilecek?
Yasa, ötanazi talep eden kişilerin akli melekelerinin yerinde olmasını şart koşuyor. Tedavi edilemez bir hastalıktan kaynaklanan “dayanılmaz acılar” yaşayan herkes, ölümcül bir teşhis aranmaksızın ötanazi talep edebilir. Uruguay, bazı ülkelerdeki gibi altı ay veya bir yıl yaşam beklentisi sınırı koymadı ve bekleme süresi zorunluluğu getirmedi. Ancak reşit olmayanlar için ötanazi yasaklandı. Depresyon gibi zihinsel rahatsızlıkları olanlar için ise iki doktorun hastanın karar verme yetkinliğini onaylaması gerekiyor.
Katolik Kilisesi’nden Tepki
Uruguay’da ötanaziye en büyük muhalefet Katolik Kilisesi’nden geldi. Montevideo Başpiskoposu Daniel Sturla, oylama öncesi halkı “yaşam armağanını savunmaya” çağırdı ve her bireyin sonuna kadar desteklenmeyi hak ettiğini belirtti. Ancak Uruguay’ın seküler yapısı, bu direnci zayıflattı. Ülkede Tanrı’ya atıf yapan yeminler yasaklanmış, Noel ise “Aile Günü” olarak kutlanıyor. Bu seküler anlayış, ötanazi yasasının kabulünde önemli bir rol oynadı.
Uruguay’ın Sosyal Liberal Mirası
Uruguay, marihuananın eğlence amaçlı kullanımını yasallaştıran ilk ülke olmasının yanı sıra, eşcinsel evlilik ve kürtajı on yıldan uzun süre önce yasallaştırarak bölgede öncü olmuştu. Ötanazi yasası, ülkenin sosyal açıdan liberal politikalarını güçlendiren bir adım olarak görülüyor. Yetkililer, bu yasanın Uruguay’ın Latin Amerika’daki itibarını daha da pekiştirdiğini ifade ediyor.
Diğer Ülkelerle Karşılaştırma
Uruguay’ın ötanazi yasası, bazı yönleriyle diğer ülkelerden ayrılıyor. ABD’nin bazı eyaletleri, Avustralya ve Yeni Zelanda’da ötanazi, belirli bir yaşam beklentisiyle sınırlıyken, Uruguay’da böyle bir kısıtlama bulunmuyor. Belçika, Kolombiya ve Hollanda gibi ülkeler reşit olmayanlar için ötanaziye izin verirken, Uruguay bu hakkı yalnızca yetişkinlere tanıyor. Yasa, bireysel özgürlükler ve hasta hakları açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.