Nöbetçi Eczaneler
ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, aylar süren gecikmenin ardından ABD Donanması’nın yeni nesil hayalet savaş uçağı F/A-XX’i tasarlayıp yapacak savunma şirketini bu hafta seçmeye hazırlanıyor.
İngiliz haber ajansı Reuters’ın ismi açıklanmayan yetkililere ve karara yakın kişilere dayandırdığı habere göre, kararı geçen cuma günü Savunma Bakanı Pete Hegseth aldı. Uzmanlar bu uçağın geliştirilmesini, ABD’nin Çin’le rekabetinde deniz gücü üstünlüğünü koruma hedefinde kritik bir adım olarak değerlendiriyor.
UÇAK HAKKINDA NELER BİLİNİYOR?
Proje için yarışan şirketlerin ise Boeing ve Northrop Grumman olduğu belirtiliyor. Bu iki dev savunma şirketinden biri, 1990’lardan beri görevde olan F/A-18E/F Super Hornet filosunun yerini alacak yeni nesil F/A-XX savaş uçaklarını üretmekle görevlendirilecek.
Uçağın gizlilik özelliklerinin geliştirilmesi, menzilinin ve dayanıklılığının artırılması ve ayrıca insansız hava araçlarıyla entegre çalışabilme kapasitesine sahip olması bekleniyor.
Uçak sayısı, sözleşmenin toplam değeri ve takvimi gizli tutuluyor. Ancak F-35 gibi geçmiş projelerin toplam maliyetleri on milyarlarca doları bulmuştu.
NE ZAMAN KULLANILMAYA BAŞLAYACAK?
Analistler Çin’in 6’ncı nesil uçak prototiplerinde ve 5. nesil jetlerin sahaya sürülmesinde “son derece agresif” davrandığını ve bu nedenle söz konusu ihalenin ABD açısından “stratejik bir eşik” olduğunu düşünüyor.
İlk F/A-XX’lerin 2030’lu yıllarda göreve başlaması, mevcut Super Hornet filosunun ise 2040’lara kadar hizmette kalması öngörülüyor.
PROJE NEDEN GECİKTİ?
Bahar ve yaz aylarında Pentagon ile Kongre arasında çıkan bütçe anlaşmazlığı nedeniyle projede gecikme meydana geldi.
Pentagon uçağın geliştirilmesi için minimum 74 milyon dolar istedi. Bazı Pentagon yetkilileri de mühendislik ve tedarik zincirinin kapasitesi konusundaki endişeler nedeniyle programı üç yıla kadar ertelemeyi savundu.
Buna karşın Kongre ve Donanma, projeyi hızlandırmak için yaz aylarında kabul edilen vergi ve harcama paketine 750 milyon dolar, 2026 bütçesine ise 1.4 milyar dolar ayırdı.
MÜHENDİSLİK KAPASİTESİ DE AYRI BİR SORUN
Gecikmenin bir diğer nedeni ise şirketlerin mühendislik kapasitesi konusundaki tartışmalar oldu. Boeing mart ayında ABD Hava Kuvvetleri’nin F-47 projesini üstlendi. Bu durum aynı anda F/A-XX programını yürütüp yürütemeyeceği konusunda soru işaretleri yarattı.
Northrop Grumman ise halihazırda Sentinel kıtalararası balistik füze programının çığ gibi büyüyen maliyetleriyle boğuşuyor.
