Kaliforniya’da yaşayan Elizabeth Smith, 2014 yılında rutin kuaför ziyaretinde saçlarını fön çektirmek için lavaboya yaslandı. İki hafta sonra baş dönmesi ve denge sorunları yaşamaya başladı. Tıbbi incelemelerde boyun atardamarında (vertebral arter) yırtık, sol elinde güç kaybı, denge bozukluğu, motor beceri kaybı ve sol gözünde bozulma tespit edildi. Smith, beyninde pıhtı riski nedeniyle her gece korkuyla uyuduğunu belirterek, kuaföre dava açtı. Televizyon röportajında, benzer vakaların önlenmesi için insanları bilinçlendirmek istediğini vurguladı.
Güzellik Salonu Felci Sendromu Nedir?
Güzellik Salonu Felci Sendromu (BPSS), saç yıkama sırasında boynun arkaya doğru aşırı eğilmesiyle ortaya çıkan nadir bir durumdur. Bu pozisyon, boyundaki vertebral arterlerde hasara yol açarak kan pıhtısı veya felç riskini artırır. Tıp literatüründe 1993’te tanımlanan sendrom, 54’ten fazla vakayla belgelenmiştir; vakaların çoğu kuaförlerde görülse de diş tedavileri veya masaj koltuklarında da tetiklenebilir. Belirtiler arasında baş dönmesi, mide bulantısı, dengesizlik, görme bulanıklığı ve baş ağrısı yer alır; bazı durumlarda kalıcı beyin hasarı oluşabilir.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
Sendrom, boyun hiperekstansiyonu (aşırı geriye eğilme) nedeniyle vertebral arterin sıkışması veya yırtılmasıyla oluşur. Altta yatan nedenler arasında damar zayıflıkları, kemik çıkıntıları (osteofitler), hipertansiyon ve ateroskleroz bulunur. Vakaların yüzde 79’u kadınlarda görülür ve yaş aralığı 13-85 arasındadır. Gençlerde nadir olsa da, 45 yaş üstünde damar esnekliğinin azalması riski artırır. Bilimsel incelemelerde, 50’den fazla vaka incelendiğinde çoğunun 45 yaş üstü biremlerde olduğu tespit edilmiştir.
Uzman Görüşü: 45 Yaş Üstüne Özel Uyarı
Nörorehabilitasyon ve Ağrı Uzmanı Prof. Dr. Engin Çakar, “Başın uzun süre geriye bükülmesi, beyne kan taşıyan atardamarlarda bası ve gerilim yaratır; bu da iç tabakada yırtıklara veya pıhtı oluşumuna yol açabilir” dedi. Pıhtının beyne ulaşması kısmi felçlere neden olabileceğini belirten Çakar, erken tedavinin (damar açıcı ilaçlar, yoğun bakım ve fizik tedavi) kalıcı hasarı önleyebileceğini vurguladı. Özellikle 45 yaş üstü bireylerde boyun fıtığı veya sinir sıkışması riskinin arttığını ifade eden uzman, belirtiler (ani felç, vertigo, çift görme, peltek konuşma) görülürse acil servise başvurulmasını önerdi.
Önlemler ve Tavsiyeler
Prof. Dr. Çakar, kuaför çalışanlarının başı aşırı geriye yatırmadan yıkama yapmasını, eğitimlerde bu konuya modül eklenmesini tavsiye etti. Müşterilere boyun sorunu sorulmalı ve konforlu pozisyonlar tercih edilmeli. Bireyler, rahatsızlık hissedince pozisyon değiştirmeli, baş dönmesi gibi belirtilerde doktora gitmeli. Kuaför salonlarında şampuan hunisi gibi destekler kullanmak hayat kurtarabilir. Diş hekimliğinde modern üniteler riski düşürmüş olsa da, genel farkındalık şarttır.