Nöbetçi Eczaneler
Ghali Khadr, iki gün boyunca ailesine kendisiyle birlikte Güney Gazze’ye kaçmaları için yalvardı ve orada kalmanın çok tehlikeli olduğunu söyledi. İnatçılığıyla bilinen babası bunu reddetti. Tartışmaları hiçbir zaman bitmedi; bir İsrail hava saldırısı babasının evine isabet etti ve ailesini enkaz altında bıraktı.
Ateşkesin ilan edilmesinden iki gün sonra, Pazar günü Khadr, ailesinin evinin yıkıntılarını aramak için geri döndü. The Guardian’ın haberine göre, gününü, parçalanmış beton ve bükülmüş metalleri tarayarak onlardan bir iz arayarak geçirdi. Bulabildiği tek şey, kafataslarının parçaları ve ellerinin parçalarıydı.
Kuzey Gazze’deki Cebeliye’den 40 yaşındaki Khadr, “Emekli ambulans şoförü olan babam, güçlü iradesi ve sabrıyla tanınırdı. Korku nedir bilmez ve her zaman iyimserdi,” dedi .
Khadr, anne ve babasının naaşını mezarlığa götürdü, ancak mezarlığın da yıkıldığını gördü. Onları, hala sağlam olan birkaç mezarın yanına gömmeye karar verdi.
Khadr gibi binlerce Filistinli de Cuma günkü ateşkesin ardından zorlu bir görevle Gazze’nin kuzeyine döndü: Haftalar veya aylar önce İsrail hava saldırılarında öldürülen ve cesetleri enkaz altında kalan sevdiklerini aramak.
Gazze Sivil Savunma Ajansı, enkaz ve yıkılan binaların altında yaklaşık 10.000 kişinin cesedinin bulunduğunu tahmin ediyor. Çatışmaların durması, ambulans servisine nihayet ölüleri arama ve ailelerine bir çıkış yolu bulma fırsatı verdi.
Bölgedeki tahmini moloz miktarının 60 milyon ton olduğu göz önüne alındığında kurtarma ekiplerinin önündeki görev çok büyük.
Yolların çoğu yıkılmış veya enkaz altında kalmış durumda. Sivil savunma ekipleri ağır ekipman sıkıntısı çekiyor ve çöken binaları yıkmak için kazma ve balyoz kullanmak zorunda kalıyor. Kurtarma ekipleri yavaş hareket etmek zorunda. Enkaz ayrıca patlamamış bombalar ve mühimmatla dolu.
Gazze’nin kuzeyindeki sivil savunma şefi 64 yaşındaki Halid el-Eyüpi, “İlk olarak, özellikle cesetlere saldıran başıboş köpeklerin varlığı nedeniyle, sokaklarda yatan cesetleri toplayarak onlardan geriye kalanları korumaya odaklanıyoruz” dedi.
Diğer kurtarma ekipleri enkazları çıplak elleriyle kazmak zorunda kalıyor. Şimdiye kadar, kayıp 10.000 kişinin yalnızca bir kısmını kurtarabildiler ve henüz çok katlı binaların yıkıntıları arasında arama çalışmalarına başlamadılar.
Gazze Sivil Savunma Ajansı İnsani Destek ve Uluslararası İşbirliği Direktörü 38 yaşındaki Dr. Muhammed el-Muğir, İsrail’in önümüzdeki günlerde ağır ekipmanların girişine izin vermesi halinde tüm cesetlerin altı ay ile bir yıl içinde bulunabileceğini söyledi.
Kuzey Gazze’de yaşayan birçok kişi bu kadar uzun süre beklemeye dayanamıyor. Sevdiklerini aramak için harap olmuş evlerine kendi başlarına dönmeye başladılar.
Cebeliyeli 32 yaşındaki Yahya el-Mukra, kardeşi Şerif’in öldüğüne inanıyor. 25 Temmuz’da evlerine düzenlenen İsrail hava saldırısının ardından Şerif’le iletişimi kaybetmiş. Yıkılan binayı ziyaret etmeyi başarmış, ancak Şerif’in cesedine dair hiçbir iz bulamamış.
Muqra, “Bölgeyi kontrol etmeye gittik ama izine rastlamadık, sanki ortadan kaybolmuş, ev ve etrafındaki her şey moloza dönmüş,” dedi. “Görgü tanıkları onu en son evin yakınlarında gördüklerini söyledi.” Kardeşi epilepsi hastasıydı ve hava saldırısı onu öldürmese bile, ilaçları olmasaydı öleceğinden endişeleniyordu.
Pazar günü Muqra nihayet kardeşini aramaya vakit buldu ancak tek başına çalışmasına rağmen ondan hiçbir iz bulamadı.
“Şerif’in orada olduğunu kanıtlayacak bir şey, bir parça giysi, herhangi bir iz bulmayı umuyordum. Enkazın altında arama yapmak için gerçekten ağır iş makinelerine ihtiyacımız var, ancak bu makineler mevcut değil,” dedi.
Birçok aile için, sevdiklerinin nerede, ne zaman ve nasıl öldüğünü bilmemenin acısı çok büyük. Aylarca evlerinden uzakta, kaybettikleri kişilerin en ufak bir parçasını bile bulma, onlara veda etme fırsatını bekleyerek belirsizlik içinde yaşıyorlar.
Ailelere bu şansı sağlamak, Gazzeli kurtarma görevlilerini harekete geçiren şey. Onlar, kavurucu güneşin altında, endişeli aileler yanlarında beklerken, canla başla çalışıyorlar.
Sivil savunma çalışanı 35 yaşındaki Fadi el-Salibi, “Aileler, şehitlerinin naaşlarını bulmanın onları onurlandırmanın ve ruhlarını korumanın bir yolu olduğunu düşünüyor ve bu onlara sevdiklerinin gerçekten şehit oldukları ve artık hayatta olmadıkları konusunda güvence veriyor” dedi.
Muqra, önümüzdeki günlerin kardeşinin akıbeti hakkında bir şeyler ortaya çıkaracağını umuyor. Mahallesindeki mezarlıklar yıkıldığı için, Şerif’i evinin bahçesine gömmeyi planlıyor.
“Kardeşimin henüz gömülmemiş olması yüreğimi parçalıyor. Tek bir kemik bile onu toprağa verip biraz rahatlamamızı sağlardı,” dedi.
