Nöbetçi Eczaneler
Virginia Tech Üniversitesi’nden bilim adamları, hangi abur cubur türlerinin beyin sağlığına en fazla zarar verdiğini ortaya koyan kapsamlı bir araştırma yürüttü. Çalışmanın sonuçlarına göre, bilişsel bozukluklar geliştirme riskini anlamlı şekilde yükselten iki ana gıda grubu belirlendi: aşırı işlenmiş et ürünleri ve şekerli içecekler.
Bilim insanları, bu iki gıda grubundan her gün sadece bir porsiyon fazladan tüketen kişilerin, bunama ve Alzheimer gibi bilişsel bozukluklar geliştirme riskinin ciddi oranda arttığını saptadı.
Çalışmanın Kapsamı ve Veriler
2014 ile 2020 yılları arasında gerçekleştirilen bu araştırma, 55 yaş ve üzeri toplam 4 bin 750 ABD’li katılımcıyı inceledi. Çalışma süresince katılımcılara her iki yılda bir bilişsel testler uygulandı.
Araştırma sonucunda bin 363 kişinin bilişsel bozulma yaşadığı tespit edildi. Elde edilen çarpıcı veriler ise şunlar oldu:
- Her gün fazladan bir porsiyon aşırı işlenmiş et tüketen kişilerde bilişsel bozulma riski yüzde 17 arttı.
- Her gün fazladan bir porsiyon şekerli içecek (kola, buzlu çay, meyve aromalı içecekler vb.) tüketen kişilerde ise bu risk yüzde 6 oranında yükseldi.
Diğer İşlenmiş Gıdalar Aynı Etkiyi Göstermedi
Araştırmanın dikkat çekici bulgularından biri de, toplam ultra işlenmiş gıda (UPF) tüketimi ile bilişsel bozulma arasında doğrudan bir ilişki bulunmaması oldu. Ekmek, tatlı, atıştırmalık, süt ürünleri veya hazır yemekler gibi diğer UPF türlerinin, belirlenen risk artışıyla doğrudan bağlantılı görülmediği bildirildi. Bu durum, zararlı etkinin sadece belirli gıda alt gruplarında yoğunlaştığını gösterdi.
Uzmanlardan Tavsiye: Ölçülü Olun ve Evde Pişirin
Virginia Tech İnsan Beslenmesi Profesörü Brenda Davy, elde edilen sonuçların umut verici bir mesaj taşıdığını belirtti:
“Değiştirilebilecek şeyler var. Önemli olan ölçülülük, mantıklı ve dengeli seçimler yapmak.”
Araştırmacılar, beyin sağlığı için aşırı işlenmiş ürünleri azaltmanın en etkili yolunun ise evde yemek pişirme alışkanlıklarını artırmak olduğunu vurguladı. Virginia Tech’ten Ben Katz, “Bir diyeti uygulamak başka, o diyeti pişirebilecek becerilere sahip olmak bambaşka bir şey,” diyerek bu becerinin önemini ifade etti.
