Afyonkarahisar’da kentsel dönüşüm süreciyle ilgili tartışmalar giderek büyüyor. Şehirdeki dönüşüm projelerine ilişkin yetki devri konusunda yaşanan belirsizlik, taraflar arasında fikir ayrılıklarına neden oldu. Geçtiğimiz günlerde konuyla ilgili bir basın açıklaması yapan Afyonkarahisar Kentsel Dönüşüm Derneği Başkanı Serhat Tugan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yetki devrini gerçekleştirmediği için Afyonkarahisar Belediyesi’nin kentsel dönüşüm konusunda somut adım atamadığını ifade etmişti. Afyonkarahisar Belediyesi ise yaptığı açıklamada, kentsel dönüşüm yetkisinin devri için bakanlığa yazılı müracaatta bulunduğunu ve sürecin devam ettiğini belirtmişti. Afyonkarahisar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürü Merih Karayol, Gazete3’e açıklamalarda bulundu.
“KENTSEL DÖNÜŞÜM BİTENE KADAR YETKİ AFYONKARAHİSAR BELEDİYESİ’NDE”
Karayol, açıklamasında 2013 yılında Bakanlar Kurulu tarafından alınan karara değinerek, “Bakanlar Kurulu Kararlarınca ilan edilen biri Mısri Camii civarı, diğeri İmaret Camii arkası olmak üzere toplamda 42 hektarlık 2 adet riskli alan bulunmaktadır. Bu riskli alanlar toplamda 19 mahallemizi kapsamaktadır. Afyonkarahisar Belediye Başkanlığı’nın talebi üzerine bu alanlarda kentsel dönüşüm uygulamalarını yapmak üzere bakanlığımızın 22/05/2013 tarih ve 2255 sayılı yazısıyla Afyonkarahisar Belediye Başkanlığı yetkili kılınmıştır” dedi.
Afyonkarahisar Belediyesi’nin yetki geçici açıklamasına da değinen Müdür Karayol, “Türkiye’de 6306 sayılı Kanun kapsamında verilen tüm yetkiler usul olarak kentsel dönüşüm uygulamaları tamamlanıncaya kadar geçici yetki statüsünde olup tüm belediyelerde iş ve işlemler bu çerçevede yürütülmektedir” ifadelerini kullandı.
GEDAŞ İLE SADECE ORTAK HİZMET PROTOKOLÜ YAPILDI
Afyonkarahisar Belediyesi’ne verilen yetkinin GEDAŞ’a devredildiği ve kentsel dönüşüm çalışmalarının da bakanlıkça yürütüleceği iddiası ile ilgili de konuşan Karayol, şunları kaydetti: “6306 sayılı Kanunun Uygulama İşlemleri Başlıklı 6. Maddesinin 12. Fıkrasında ‘Bakanlık, bu kanunda belirtilen iş ve işlemlere ilişkin olarak TOKİ’ye veya idareye yani belediyeye yetki devrine ve bu iş ve işlemlerden hangilerinin TOKİ veya idare tarafından yapılacağını belirlemeye yetkilidir’ hükmü yer almaktadır. Söz konusu kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere bu yetkinin TOKİ veya belediye haricinde başka hiçbir bir kurum ve kuruluşa verilemeyeceği açıktır. Afyonkarahisar Belediyesi’ne kentsel dönüşüm uygulamasında destek olmak amacıyla GEDAŞ ile Matematiksel-Finansal Modeli, Nazım ve Uygulama İmar Planı, Kentsel Tasarım, Mimari Avan Projelerin hazırlanması gibi konularda Ortak Hizmet Protokolü yapılmıştır. Bu protokol ile Afyonkarahisar Belediyesi’nin Kentsel Dönüşüm uygulamalarına destek verilmiş olup, yetkinin GEDAŞ’a devredilmesi söz konusu değildir.”
“BELEDİYEDE OLAN YETKİ DEVAM EDİYOR”
Bakanlığın Mekansal Planlama Genel Müdürlüğünün ikinci bir emre kadar Afyonkarahisar Belediyesince hiçbir iş ve işlem yapılamayacağı iddiasını da açıklığa kavuşturan İl Müdürü Karayol, “Bakanlığımızın 2315897 sayılı yazısında Afyonkarahisar Belediyesi’ne kentsel dönüşümle ile ilgili hiçbir iş ve işlem yapmaması değil, sadece henüz yürürlüğe girmemiş imar planları ile ilgili herhangi bir işlem yapılmaması talimatı verilmiştir. Bu talimat 2013 yılında Bakanlığımızca belediyeye verilmiş olan kentsel dönüşüm uygulama yetkisini ortadan kaldırmamaktadır” dedi.
“SÜRECİ BALTALAYAN KİŞİ VE GRUPLAR VAR”
İl Müdürü Karayol, kentsel dönüşüm uygulama yetkisinin 2013 yılında Afyonkarahisar Belediyesi’ne verilmesinden sonra bakanlık olarak Afyonkarahisar’ın kentsel dönüşümüne güçlü bir destek verdiğini dile getirerek, bazı grupların süreci sabote ettiğini ileri sürdü: “Çok büyük bir bölümü deprem riski altında bulunan ülkemizde kentsel dönüşüm Bakanlığımızın öncelikleri arasındadır. Ancak, Afyonkarahisar’da söz konusu dönüşüm uygulamalarının yapılmasını engellemek isteyen bazı kişi ve gruplar emellerine ulaşmış ve yapılan manipülasyonlar nedeniyle gerekli çoğunluk maalesef sağlanamamıştır. Afyonkarahisar Kentsel Dönüşüm Dayanışma Derneği tarafından riskli alanlarla ilgili Bakanlar Kurulu Kararlarının yürütmesinin durdurulması ve iptali için davalar açılmış; Bakanlar Kurulu Kararlarının iptaline karar verilmiştir. Bu yaşananlar ve mahkeme kararı nedenleriyle kentsel dönüşüm için yapılmış olan çalışmalar yarım kalmış ve askıya çıkmak üzere olan imar planları kesinleşememiş, süreç sekteye uğradığı gibi hak sahipleri de maddi ve manevi kayıplara uğramışlardır. Bakanlığımız ilgili kararı Danıştay’a götürmüş ve kararın bozulmasını sağlamıştır. Bu karar, Bakanlığımızca Kentsel Dönüşüme esas teşkil eden Bakanlar Kurulu’nun ilan ettiği ‘Riskli Alanlar’ın yürürlükte kalmasını sağlamıştır. Süreci baltalayan kişi ve gruplar, içinde bulunduğumuz günlerde mağduriyetin müsebbibi kendileri olmalarına rağmen bir takım manipülatif iddialarla Bakanlığımızı suçlamaktadırlar. Aslında söz konusu kentsel dönüşüm çalışmaları sürecinde paydaşlar arasında Afyonkarahisar’da kentsel dönüşümü en çok isteyen ve en çok emek verenin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın olduğu açıkça görülmektedir. Belediye tarafından yazılmış bilgi edinme amaçlı birkaç yazışma ile kentsel dönüşüm çalışmalarının Bakanlığımızca engellendiği algısı oluşturulmak suretiyle Bakanlığımız zan altında bırakılmış ve kamuoyu yanlış bilgilendirilmiştir.”
“BELEDİYENİN YAPMASI GEREKENLER VAR”
“2021 yılından 2023 yılının sonuna kadar mahkeme süreçleri devam ettiğinden kentsel dönüşüm sürecinde ilerleme kaydedilememiştir” diyen İl Müdürü Merih Karayol, belediyenin kentsel dönüşüm çalışmalarına başladıklarına ilişkin açıklamasını da şöyle değerlendirdi: “Belediye tarafından yazılmış bilgi edinme amaçlı birkaç yazışma ile kentsel dönüşüm çalışmalarına başlanmış olduğu söylenemez. Doğru bir şekilde ve usulüne uygun bir kentsel dönüşüm sürecinin başlatılması için aslında Afyonkarahisar Belediyesince yapılması gereken öncelikli iş ve işlemler şunlardır. Hak sahipliği tespitinin güncel verilere göre yapılması, hak sahipleri ile gerekli ön görüşmelerin gerçekleştirilmesi, hak sahiplerine yapılacak kira ve taşınma gibi yardım ve desteklerin belirlenmesi; alandaki taşınmazların ve üzerindeki yapılaşmaların güncel değerlerinin tespitinin gerçekleştirilmesi, Bakanlığımızca onaylanmak üzere, her türlü harita, imar planı, tasarım projesi, arazi ve arsa düzenleme işlemleri ile toplulaştırma çalışmalarının yapılması, Alan içerisindeki yapıların tahliye ve yıktırma işlemlerine yönelik etaplama ve planlama çalışmalarının yürütülmesi, Yukarıdaki çalışmaların sonucunda elde edilecek somut veriler ışığında yeni rezerv yapı alanları belirlenmesinin gerekmesi halinde, ilgili mevzuat uyarınca, yeni rezerv yapı alanlarına ilişkin başvuruların yapılması, şeklinde olup, belirtilen çalışmaların yapılarak kentsel dönüşüm başvurusunun mevzuata ve usulüne uygun olarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir.”
“YETKİ BELEDİYEDEDİR”
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Afyonkarahisar İl Müdürü Merih Karayol, açıklamalarını net bir ifade ile yetkinin kimde olduğunu belirterek sonlandırdı: “Bahse konu çalışmalar yapılmaksızın gerçekleştirilen yazışmalar ve kamuoyunu yanlış yönlendiren açıklamalar hak sahiplerinin mağduriyetlerin uzamasına sebep olacaktır. Sonuç olarak, söz konusu riskli alanlarda uygulama yapmaya, plan, proje hazırlamaya, imar planı revizyonu yapmaya, hak sahipleri veya müteahhitler ile anlaşma yapmaya Afyonkarahisar Belediyesi yetkilidir. Yukarıda önemli bir kısmını saydığımız çalışmalar gerçekleştirildikten sonra ilgili mevzuat çerçevesinde Afyonkarahisar Belediyesi tarafından bakanlığımıza başvuru yapılması halinde kentsel dönüşüm süreci başlayacak, sürecin sonunda vatandaşlarımızın hak kayıpları giderilerek afet risklerinden arındırılmış sağlıklı bir yaşam alanına kavuşmaları sağlanabilecektir.” >>> Şahan KARTAL