Nöbetçi Eczaneler
“FarkıMda mısın?” projesi fark yaratıyor
Afyonkarahisar Kent ve İnsan Derneği tarafından yürütülen ve özel gereksinimli bireylerin afetlere karşı bilinçlendirilmesini hedefleyen “FarkıMda mısın?” projesi, şehirde büyük ilgi uyandırdı. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından desteklenen proje, afet durumlarında engelli bireylerin güvenliğini artırmak amacıyla önemli bir farkındalık çalışmasına imza atıyor.
Proje kapsamında, 480 özel gereksinimli birey ile refakatçilerine yönelik kapsamlı afet bilinci eğitimleri veriliyor. Eğitimlerde deprem, yangın, sel gibi doğal afetlere karşı alınabilecek önlemler, tahliye yöntemleri ve ilk yardım bilgileri gibi hayati konular ele alınıyor.
“FARKINDA MISIN?” ENGELLERİ AŞAN AFET EĞİTİMİ
Kanal 3’ün Engelsiz Muhabiri Gökhan Bızıkçı’ya özel açıklamalarda bulunan Kent ve İnsan Derneği Başkanı Şerife Aksoy Ünal, projenin önemine dikkat çekerek şunları söyledi: “Avrupa Birliği destekli, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından yürütülen ve Kent ve İnsan Derneği’nin hibe faydalanıcısı olduğu proje, Afet ve Acil Durum İl Müdürü Mehmet Buldan’ın çağrısıyla hayata geçirildi. Aslında bu proje fikri bize ilk geldiğinde sadece görme engelliler için istemişlerdi. Ancak biz hiçbir engel türünü ayrıştırmadan ötekileştirmeden 8 engel türünü de projemize dahil ettik.”
AFETLERDE ENGELLİLERE “CAN DOSTU” DESTEĞİ
Projenin en dikkat çekici yönlerinden biri, her engelli bireyin bir AFAD gönüllüsüyle eşleştirilerek “can dostu” olarak afetlere birlikte hazırlanmaları. Şerife Aksoy Ünal, “Afet sadece deprem değildir; yangın, sel, her felakette özel bireyler için özel müdahale gerekir. Bu yüzden bire bir destek sağlıyoruz” dedi. Proje kapsamında merkez ve ilçelerde toplam 40 eğitim planlandı. Bugüne dek 16’sı başarıyla tamamlanan bu eğitimlerde afet farkındalığı, psikososyal destek, ilk yardım, çadır kurma ve yangın söndürme gibi başlıklarda pratik bilgiler verildi. Katılımcıların büyük çoğunluğu ilk kez böyle bir eğitimle tanıştıklarını belirtti.
EĞİTİMLER AKADEMİK TAKİPLE DESTEKLENİYOR
Projeye Afyon Kocatepe Üniversitesi de dâhil oldu. 6 akademisyen tarafından hazırlanan ön test-son test uygulamalarıyla eğitimlerin etkisi bilimsel olarak ölçülüyor. Gözlem raporları ve katılımcı görüşmeleriyle de projenin sahadaki etkisi anbean takip ediliyor. Eğitimlerde kullanılan simülasyonlar sırasında, daha önce deprem deneyimi yaşamış katılımcılar için duygusal anlar da yaşandı. Bir zihinsel engelli bireyin “Kendimi yeniden o anın içinde hissettim ama bu kez ne yapmam gerektiğini biliyordum” sözleri, projenin ne kadar yerinde ve gerekli olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.
“BU PROJE AFYON’UN PROJESİ”
Projeye sadece Kent ve İnsan Derneği değil, Afyonkarahisar Valiliği, merkez ve ilçe belediyeleri, köy muhtarları ve sivil toplum kuruluşları da sahip çıktı. Vali Kübra Güran Yiğitbaşı’nın himayesinde yürütülen çalışma, kentte afetlere karşı toplumsal direnç kazandırmayı amaçlıyor. Ünal, “Bu bir sivil toplum projesi gibi görünebilir ama biz en başından beri bu projeye ‘Afyonkarahisar’ın projesi’ dedik. Ortak hareket ettik, birlikte güçlendik” diyerek tüm Türkiye’ye örnek olacak bir model oluşturduklarının altını çizdi.
“ENGELLİLER AFET EĞİTİMİNDE İLK DEFA UYGULAMALI DENEYİM YAŞIYOR”
Türkiye Görme Engelliler Derneği Afyonkarahisar Şube Başkanı Mesut Yurt ise projeye dair düşüncelerini aktardı. Projeye yazıldığı ilk günden itibaren aktif destek veren Yurt, “Engelliler olarak afet eğitimi konusunda daha önce hiç uygulamalı eğitim almadık. Bu proje sayesinde hem görme engelli bireyler hem de refakatçileri afetlere hazırlandı,” dedi. Şu an dernek bünyesinde 32 görme engelli ve 32 refakatçisinin eğitimlere katıldığını söyleyen Yurt, “Ankara’daki simülasyon merkezinde gerçekçi bir deprem deneyimi yaşadık. Korku ve heyecan içindeydik ama nasıl davranacağımızı öğrendik” ifadelerini kullandı.
“DEPREM ANINDA BASTON HAYAT KURTARIYOR”
Görme engellilerin afet anında yaşadığı zorluklara da dikkat çeken Yurt, “Deprem gibi afetlerde hareket kısıtlılığı yaşanıyor. Bu yüzden teorik eğitimin yanı sıra uygulamalı eğitim çok önemli. Artık ne yapacağımızı biliyoruz, paniğe kapılmıyoruz” dedi. Ayrıca, eğitim sonrası kendi evinde deprem hazırlık çantası oluşturduğunu ve ailesiyle tatbikat yaptığını belirtti. Yurt, “Bastonumuz sadece günlük hayatımızda değil, afet anında da en büyük yardımcımız. Bastonumuzu kolay ulaşabileceğimiz yerde tutmalı, evimizde elektrik ve gaz vanalarının yerini bilmeli, güvenliğimizi sağlamalıyız” diyerek görme engellilere hayati tavsiyelerde bulundu.
SOSYAL DENEYİMLER VE TOPLUMSAL FARKINDALIK
Proje kapsamında görme engelli bireyler, yalnızca eğitim almakla kalmayıp aynı zamanda sosyal hayatlarına değer katan deneyimler de yaşadı. Ankara ziyaretleri, farklı kurum gezileri ve kültürel etkinliklerle unutulmaz anlar biriktiren katılımcılar, afet farkındalığını hayatlarının merkezine koydu. Afyonkarahisar’da “Farkında Mısın?” projesi, sadece özel bireylerin değil, tüm toplumun afetlere karşı dayanıklılığını artırmayı hedefliyor. >>>Şerafettin KAZAK
