Nöbetçi Eczaneler
ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi, eski Başkan Donald Trump’ın ithalat vergilerine ilişkin kararlarının anayasaya aykırı olduğuna hükmetti. Mahkeme, Trump’ın diğer ülkelerden ithal edilen ürünlere uyguladığı tarifelerde yasal yetkisini aştığını belirtti ve bu vergilerin kalıcı olarak uygulanamayacağına karar verdi. Bu gelişme, hem siyasi hem de ekonomik cephede önemli bir yankı uyandırdı.
Kararın Gerekçesi: Yetki Aşıldı
Mahkeme, Trump’ın tarifeleri dayandırdığı Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamında, başkanın ithalatı vergilendirme gibi ticari düzenlemeler yapma yetkisi bulunmadığını vurguladı. ABD Anayasası’na göre, bu tür yetkiler yalnızca Kongre’ye ait. Dolayısıyla söz konusu tarifelerin hukuken geçersiz olduğu ifade edildi.
Tarifeler Kalıcı Olarak Durduruldu
Kararda, karşılıklılık esasına göre uygulanan bu tarifelerin yürürlüğe girmesi kalıcı olarak engellenecek denildi. Böylece mahkeme, Trump döneminde alınan ve birçok ülkeye yüksek gümrük vergisi getiren adımlara dur dedi.
Trump Cephesi Karara İtiraz Etti
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, kararın temyize götürüleceği belirtildi. Trump yönetimi, bu vergilerin “kalıcı ticaret açıkları”na karşı alınmış milli güvenlik odaklı tedbirler olduğunu savunuyor. Beyaz Saray sözcüsü Kush Desai, “Mahkeme, ABD’nin uğradığı adaletsiz muameleleri göz ardı etti” diyerek kararı eleştirdi.
Piyasalardan Olumlu Tepki
Mahkeme kararının ardından küresel piyasalarda risk iştahı yeniden canlandı. Özellikle ticaret savaşlarına dair belirsizliklerin azalması, yatırımcılarda güven yarattı:
- Petrol fiyatları yükseldi:
- Brent tipi ham petrol %1,2 artışla 65,68 dolara çıktı
- ABD ham petrolü %1,3 artarak 62,62 dolar seviyesine ulaştı
- Asya borsalarında yükseliş:
Kararın ardından bölgedeki çoğu borsa yükseldi. Özellikle teknoloji hisseleri (örneğin Nvidia), olumlu kazanç raporlarının da etkisiyle değer kazandı.
Peki Şimdi Ne Olacak?
Karar, Trump yönetiminin itirazıyla birlikte bir hukuk mücadelesinin başlangıcı oldu. Uzmanlara göre, kararın bir ihtiyati tedbir mi yoksa nihai durdurma kararı mı olduğu konusunda bazı belirsizlikler sürüyor. Temyiz süreci sonuçlanana kadar tarifelerin hukuki durumu netlik kazanmayabilir.Hatırlanacak Gelişmeler
Donald Trump, başkanlığı döneminde “ulusal acil durum” ilan ederek Çin, Avrupa Birliği ve birçok ülkeye karşı agresif gümrük tarifeleri uygulamıştı. Kongre onayı olmadan alınan bu kararlar, zamanla birçok şirketin ve eyaletin tepkisini çekmiş, hukuki itirazlara neden olmuştu. Mahkemenin bu son kararı, bu davalardan birine verilen en kritik yanıt oldu.
