Akdeniz’de Yüzyılların Sırrı Çözüldü: Osmanlı Batığı Tarihe Işık Tutuyor
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras” projesi çerçevesinde yürüttüğü arkeolojik çalışmalar, dünya çapında ses getiren tarihi bir keşfe imza attı. Akdeniz’in derin sularında, bir çatışma sonrası alev alarak battığı anlaşılan 17. yüzyıla ait bir Osmanlı gemisi, zengin içeriğiyle birlikte gün yüzüne çıkarıldı. Bu önemli keşif, hem Türkiye’nin hem de dünyanın sualtı arkeoloji mirası için emsalsiz bir buluş olarak kayıtlara geçti.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, keşfin Osmanlı’nın deniz gücünü ve ticari faaliyetlerini somut delillerle günümüze taşıyan ilk örnek olduğunu vurguladı. Bakan Ersoy, bu başarının, Türkiye’nin sualtı arkeolojisindeki lider konumunu pekiştirdiğini ifade etti. Çalışmalar, Prof. Dr. Harun Özdaş başkanlığında ve Doç. Dr. Nilhan Kızldağ’ın başkan yardımcılığında, Dokuz Eylül Üniversitesi Sualtı Kültür Mirası ve Denizcilik Tarihi Araştırma Merkezi’nin (SUDEMER) teknik desteğiyle titizlikle sürdürülmektedir.
Gemiden Çıkanlar Bir Müzeyi Dolduracak Nitelikte
Yaklaşık 30 metre uzunluğunda ve 9 metre genişliğinde olduğu tespit edilen ahşap gemi kalıntıları arasında, dönemin askeri, ticari ve sosyal yaşamına dair paha biçilmez eserler bulundu. Kazı çalışmalarında elde edilen en dikkat çekici bulgular arasında şunlar yer almaktadır:
- Askeri Mühimmat: İlk kez bir batıkta 30’dan fazla Osmanlı tüfeği, 50’den fazla humbara (el bombası), 3 binden fazla kurşun mermi, çok sayıda barutluk, tabanca, kılıç ve hançer.
- Ticari ve Sosyal Eşyalar: Bambu paketler içerisinde 40’tan fazla Çin porseleni, iki adet satranç takımı ve 135 adet Tophane üretimi lüle ile Osmanlı dönemine ait bilinen en büyük pipo koleksiyonu.
- Günlük Yaşam Objeleri: Bakır kaplar, ibrikler, kazan kepçeleri, seramik çömlekler, şimşir taraklar ve deri mataralar.
Batığın Tarihi ve Batış Hikayesi Netleşti
Kazı ekibi, buluntular arasında üzerinde “Hüdabende Abdullah Ahmed” ismi ve Hicri 1078 (Miladi 1667-1668) tarihi yazılı bir mühür keşfetti. Bu mühür, batığın dönemini kesin olarak tarihlendirmeyi sağladı. Ayrıca, gemide yoğun olarak bulunan kestaneler, geminin bir kış mevsiminde battığına işaret etmektedir. Bulgular, geminin bir çatışma sonrası hasar alarak kıyıya sürüklendiğini, karaya oturduğunu ve ardından yanarak battığını göstermektedir.
Eserler Gelecek Nesillere Aktarılacak
Bu kazı, Türkiye’de tümüyle kazısı yapılmış ilk Osmanlı dönemi batığı olma özelliğini taşıyor. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, çıkarılan tüm tarihi eserlerin konservasyon işlemlerinin ardından Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’ne teslim edileceğini ve burada sergileneceğini belirtti. Bu eşsiz koleksiyon, Osmanlı İmparatorluğu’nun 17. yüzyıldaki denizcilik kapasitesini ve küresel ticaret ağlarını gözler önüne serecek.