Nöbetçi Eczaneler
Demokrasinin olmadığı veya iyi işlemediği ülkelerde hükümetler ekonomik sorunları dile getiren kesimler üzerinde baskı oluşturur. Kişi ve kurumların ifade özgürlükleri kısıtlanır. Temel amaç yüksek enflasyonun sebebinin uygulanan ekonomi politikalarından kaynaklandığını toplumdan saklamak ve bu sayede ekonomik sorunlar ile ilgili toplumsal bilincin oluşmasını engellemektir.
**
Demokrasinin iyi işlemediği ülkelerde enflasyondan sorumlu olan kurum olan merkez bankasının para politikalarına zaman zaman müdahale edilir. Merkez bankası yetkilileri hükümet tarafından gelen baskılara boyun eğer. Diğer yandan bu ülkelerde bütçe disiplinini sağlamak da zorlaşır. Bunun nedeni şeffaflık ve hesap verebilirliğin olmaması veya şeklen olmasıdır.
**
Bir taraftan merkez bankasının para politikası kararlarında özgürce hareket edememesi, diğer taraftan bütçe disiplinin bozulması yüksek enflasyonu beraberinde getirir.
**
Demokrasinin ileri düzeyde olduğu ülkelerde ise hükümetler kolay kolay enflasyonist politikalara başvuramaz. Bunun nedeni vatandaşların alım güçlerini azaltan politikalara karşı başta sivil toplum örgütleri olmak üzere birçok kurum ve kişinin tepki gösterebilmeleridir.
**
Demokrasinin iyi işlediği ülkelerde yanlış politikalar sadece siyasi alanda değil toplumun bütün kesimlerinde eleştirilir.
Yüksek enflasyonun arkasında hükümetin uyguladığı politikaların olduğuna dair bir toplumsal bilinç oluşur. Bu bilinç enflasyonist politikaları uygulayan politikacıların tekrar seçilmesini zorlaştırır. Politika yapıcılar bunun sonucunda enflasyon oranını düşük seviyelerde tutmak için çaba gösterirler.
**
Demokrasinin ileri seviyede olduğu ülkelerde kötü ekonomi politikası uygulamaları görülebilir. Ancak politikacılar bu uygulamalardan hızlı biçimde dönmek zorundadırlar. Aksi halde tekrar seçilmeleri zorlaşır.
**
Peki dünyada demokrasi seviyelerinde üst sıralarda bulunan ülkelerin enflasyon oranları nedir? Örneğin tam demokrasiye sahip olan ülkelerde enflasyon oranları düşük müdür?
**
Bu sorulara cevap vermek için Economist Intelligence Unit’in 2023 Demokrasi Endeksi’ne bakalım.
**
Dünyada tam demokrasiye sahip tam 24 ülke var. Listenin en başındaki ülke Norveç, enflasyon oranı yüzde 2.30. Yine tam demokrasiye sahip olan Finlandiya’da enflasyon oranı yüzde 0.70, İsviçre’de ise yüzde 0.40. Enflasyon oranı yüzde 1-2 arasında olan ülkeler Danimarka, İrlanda, Lüksemburg, Kanada, Kosta Rika, Mauritius ve Fransa.
**
Tam demokrasi başlığında bulunan diğer ülkelerden en yüksek enflasyon oranına sahip ülke Uruguay, ama o da yüzde 5.05. Diğerler tam demokrasi ülkeleri ülkeleri ise yüzde 2 ile yüzde 3 arasında enflasyon oranlarına sahip.
**
Tam demokrasiye sahip 24 ülkenin enflasyon oranlarının ortalaması da yüzde 2.37. Yani bu ülkelerde yaşayanların satın alma güçleri bir yıl içinde ortalama olarak sadece yüzde 2.37 azalmış.
**
Görüleceği üzere demokrasinin iyi işlediği ülkelerde fiyat istikrarı sağlanmış durumda. Anlaşılan o ki bu ülkeler gelecek kuşaklara iyi bir miras bırakmanın formülünü çoktan bulmuşlar.
