Kadim Türkmen kenti Kerkük’teki Türkmenler bu seçimlere iki ittifakla katıldılar: Erşad Salihi liderliğindeki Birleşik Irak Türkmenleri Cephesi (ITC) listesi ve Garip Asker liderliğindeki Türkmen Kurtuluş İttifakı listesi. Bunlardan ilki, Kerkük’te ve genel olarak Irak Türkmenlerinin en büyük ve en bilinen siyasi temsilcisi.

TÜRKMENLER OYLARINI ARTIRDI
Oda Tv’nin haberine göre, Kentte seçimlere iki ittifak halinde giren Türkmenler oylarını artırdı. Birleşik Irak Türkmenleri Cephesi listesi 66 binden fazla oy alarak üçüncü oldu. Türkmen Kurtuluş İttifakı listesi ise yaklaşık 33 bin oy aldı. Her iki ittifakın oyu 100 bine dayandı. Bu, 2021’deki son seçimlere göre yaklaşık 29 binlik oy artışı demek. Türkmenler, Irak meclisine iki vekil gönderebilecek.

ERŞAT SALİHİ BİRİNCİ
Kerkük’te Türkmen Cephesi’nin liste başkanı Erşat Salihi, 23 bin 802 oy alarak listesinde birinci sırayı elde etti ve diğer adaylara kıyasla önemli bir farkla milletvekili oldu.

KERKÜK’TE GENEL DURUM: DİĞER PARTİLER NE YAPTI
Kerkük kentinde de en çok oyu Bafil Talabani’nin Kürdistan Yurtseverler Birliği Partisi (KYB) aldı. Eski Meclis Başkanı Muhammed Halbusi’nin Takaddüm Partisi ikinciliği ve Birleşik Irak Türkmenleri Cephesi listesi üçüncülüğü, Mesud Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) dördüncülüğü elde etti. Kerkük’te Arap İttifakı beşinci ve Irak Azim İttifakı altıncı sırada yerini aldı.
“KUZEN” SAVAŞINDAN BAFİL TALABANİ GALİP ÇIKTI
Bafil Talabani, ağustos ayındaki “kuzen” savaşıyla gündeme geldi. 21-22 Ağustos’ta Irak’ın Süleymaniye kentinde Talabani ailesi birbirine girdi. KYB’nin lideri Bafil Talabani, partisinin eş başkanlığından azlettiği ve yeni parti kuran amca oğlu Lahur Cengi’yi (Lahur Talabani) darbe suçlamasıyla gözaltına aldırdı.
Kuzenlerin arasındaki rekabet, uzun süredir devam eden gerilimlerin ardından tankların ve silahlı insansız hava araçlarının da (SİHA) kullanıldığı bir çatışmaya evrildi. Çatışmaların ardından Lahur Talabani, kardeşi Polat Şeyh Cengi ve kuzeni Aso Şeyh Cengi ile birlikte gözaltına alındı. Ayrıca Lahur’un lideri olduğu Halk Cephesi’nin önde gelenlerinden Zino Muhammed de Süleymaniye’de yakalanarak tutuklandı. Yine Lahur’a ait olan Zoom News televizyon kanalı KYB’ye bağlı silahlı komandolar tarafından basıldı. Süleymaniye merkezli kanalın yayın ekipmanları tahrip edilip el konulurken, kanal yayını tamamen durduruldu ve içerideki bazı muhabirler gözaltına alındı. Aynı saatlerde IKBY’nin en büyük yayın organı olan Rudaw’ın internet yayını da Süleymaniye’de erişilemez hale geldi. Olayların sonucunda yaklaşık 40 kişi hayatını kaybetti.

KÜRTLER BİR VEKİL AZ ÇIKARDI
Kerkük’te Kürt partileri toplam oy sayılarını artırmalarına rağmen kentteki temsil oranları düştü ve 2021’e kıyasla bir sandalye kaybettiler. Bir önceki seçimde Kerkük’ten altı milletvekili çıkaran Kürt siyasi partileri, bu seçimde temsil sayılarını beş sandalyeye düşürdü.

HALKIN TEPKİSİ: “KÜRTLER SATILDI”
Barzani’nin kanalı Rudaw, seçim sonuçlarını Kerküklülere sordu. Bir Kerküklü Süleyman Muhammed, “Kürt halkının hepsi üzgün çünkü beş sandalye çok az. Yedi sandalye bekliyorduk ve neden böyle olduğunu bilmiyoruz” sözleriyle hayal kırıklığını dile getirirken, bir başka vatandaş Ako Mirza ise “Kürtler satıldı ve kaybettik. Yedi sandalyemiz vardı, şimdi beş kaldı” ifadelerini kullandı.
SİYASİ DEĞERLENDİRMELER
Yine Rudaw’da yer alan değerlendirmeye göre, siyasi analistler, sandalye kaybının arkasında birden fazla neden bulunuyor. Uzman Muhammed Doyiz, Kürt partilerinin tek liste halinde seçime girmemesinin ve çok sayıda oyun geçersiz sayılmasının bu kaybı etkileyen temel faktörler olduğunu belirtti.
KYB Seçim Departmanı Sorumlusu Şerzad Samed ise Tekaddum listesinin Arap oylarındaki beklenmedik artışa şüpheyle yaklaştığını ve bu oyların “gerçek olmadığını” düşündüğünü ifade etti.

IRAK’IN GENELİNDE DURUM: BAŞKENT BAĞDAT’TA SUDANİ BİRİNCİ
Irak’ın başkenti Bağdat’ta Başbakan Sudani’nin başını çektiği İmar ve Kalkınma Koalisyonu birinci olurken, eski Meclis Başkanı Muhammed Halbusi’nin Takaddüm Partisi ikinci ve eski Başbakanlardan Nuri el-Maliki’nin Kanun Devleti Koalisyonu ise üçüncü oldu. Şii siyasi ve dini liderlerden Ammar Hekim’e bağlı Ulusal Devlet Güçleri İttifakı dördüncü ve Asayib Ehlilhak Hareketi’ne bağlı Sadikun listesi ise beşinciliği elde etti.
MUSUL’DA KDP BİRİNCİ
Bir diğer tarihi Türkmen kenti Musul kentinde ise KDP birinci parti oldu ve Halbusi’nin partisi ikinciliği elde etti. Sudani’nin koalisyonu ise Musul’da üçüncü oldu.
Erbil şehrinde de yine KDP birinci parti konumundayken, Kürdistan Yurtseverler Birliği Partisi (KYB) ikinci parti olarak açıklandı. Erbil’de Duruş Hareketi üçüncü ve Yeni Nesil Hareketi dördüncü sıraya yerleşti.
Basra’da da kentin Valisi Esad İdani’nin Tasmim Koalisyonu en çok oyu alarak birinci parti olurken, Sadikun listesi ikinci, Sudani’nin koalisyonu üçüncü ve Maliki’nin koalisyonu dördüncü sıraya yerleşti.
“KUZEN” SAVAŞININ YAŞANDIĞI SÜLEYMANİYE’DE KAZANAN TALABANİ’NİN KYB’Sİ OLDU
Enbar’da da Halbusi’nin partisi birinci sırada yerini aldı. Süleymaniye’de ise Bafil Talabani’nin KYB’si birinci, Duruş Hareketi ikinci ve Yeni Nesil Hareketi de üçüncü parti oldu. Duhok’ta ise KDP birinci, İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) ikinci ve Duruş Hareketi üçüncü parti oldu.
Salahaddin’de ise birinci sırayı Halbusi alırken, Sudani ikinci ve Azim Koalisyonu üçüncülüğü elde etti.
Sudani, Necef ve Kerbela kentlerinde de birinci sırada yerini aldı.
Vasıt’ta ise Sudani’nin lideri olduğu koalisyon üçüncü sırayı kazandı. Musenna vilayetinde yine birinciliği Sudani elde ederken, Maliki’nin koalisyonu da ikinciliği kazandı.
Ülkenin Meysan ve Zikar, Babil ve Kadisiye vilayetlerinde de Başbakan Sudani’nin lideri olduğu İmar ve Kalkınma Koalisyonu birinci olarak ipi göğüsledi.
Diyala’da Şii milis liderlerden Hadi Amiri’nin Bedir Hareketi birinci ve Halbusi’nin partisi ikinci olurken, Hamis Hançer liderliğindeki Siyade İttifakı üçüncülüğü kazandı.

“HAŞDİ ŞABİ” DETAYI
Haşdi Şabi’ye bağlı dört ana silahlı grubun siyasi kanatları, bin 491 adayla katıldıkları seçimde parlamentonun yüzde 17,6’sına denk gelen 58 sandalye kazandı. Böylelikle bir önceki dönemde elde ettikleri 48 sandalyeyi 58’e çıkararak parlamentodaki sayılarını dikkat çekici şekilde artırdılar.
SUDANI, ZAFERİNİ İLAN ETTİ
Başbakan Sudani, seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından elde ettiği birinciliği kutlayarak, şu ifadeleri kullandı:
“İttifakımız ‘İmar ve Kalkınma’ birincidir çünkü ‘önce Irak’ ilkesine inanıyor. Irak, fedakar evlatlarının azmiyle her zaman önceliğimiz olmaya devam edecek. Çalışma, inşa ve başarı yolculuğumuza destek veren halkımıza teşekkür ederiz.”
Sudani taraftarları, Bağdat sokaklarında araçlarıyla tur atarak Başbakanın seçim zaferini kutladı.
