ilk saat hayati önem taşıyor”
Toplum Ağız ve Diş Sağlığı Haftası kapsamında bu yıl travmatik dental yaralanmalara dikkat çekiliyor. Konuyla ilgili Gazete 3’e özel değerlendirmelerde bulunan Diş Hekimi Ceren Keleş, özellikle çocukluk döneminde sık görülen travmatik diş yaralanmalarında erken müdahalenin diş kaybını önlediğini belirterek aileleri uyardı.
Keleş, travmatik dental yaralanmaların “Dış ya da iç kuvvetlerin etkisiyle diş ve çevre dokularında oluşan hasarlar” olduğunu dile getirerek, bu yaralanmaların en çok çocuklarda görüldüğünü söyledi ve “Çocuklar yürümeye başladığı andan itibaren düşme ve çarpma kaynaklı travmalar artıyor. Bu nedenle ebeveynlerin doğru müdahaleyi bilmesi çok önemli” dedi.
EN FAZLA 1–3 YAŞ VE OKUL ÇAĞINDA GÖRÜLÜYOR
Keleş, erken çocukluk döneminde (1–3 yaş) düşme kaynaklı travmaların sık görüldüğünü, okul çağındaki çocuklarda ise spor kazaları, çarpma, oyun ve okul kazalarının travmatik diş yaralanmalarının başlıca nedenleri olduğunu belirtti. Travmaların çoğunun acil müdahale gerektirdiğini vurgulayan Keleş, “Dişin kaybedilmemesi için ilk saat kritik bir süreçtir. Ne kadar erken müdahale edilirse sonuç o kadar başarılı olur” dedi.
ERKEN DİŞ KAYBI ÇOCUKLARI BİRÇOK YÖNDEN ETKİLİYOR

Travmaya bağlı erken diş kayıplarının çocuklarda hem fiziksel hem psikolojik sorunlara yol açtığını belirten Keleş, şunları kaydetti: “Çiğneme bozuklukları ve buna bağlı beslenme sorunları, Seslerin doğru çıkarılamamasına bağlı konuşma bozuklukları, Görünüşün etkilenmesine bağlı özgüven kaybı ve psikolojik etkilenme.”
DİŞ YERİNDEN ÇIKARSA NE YAPILMALI? “KÖKÜNE DOKUNMAYIN!”
Keleş, travma anında yapılması gerekenleri şu şekilde özetledi: Diş tamamen yuvasından çıkmışsa önce dişin bulunması gerektiğini belirten Keleş, kök yüzeyine dokunulmaması gerektiğini vurguladı. Kirlilik varsa dişin akan su altında nazikçe temizlenebileceğini, mümkünse yerine yerleştirilip çocuğun gazlı bez ısırarak diş hekimine götürülmesi gerektiğini söyledi. Yerine yerleştirilemeyen dişin soğuk pastörize süt içinde korunması gerektiğini ifade eden Keleş, “Bu şekilde diş hücreleri canlı kalır ve hekim müdahalesiyle yerine tutunma şansı artar” dedi.
KIRIK DİŞLERDE PARÇA SÜT İÇİNDE SAKLANMALI

Diş kırıklarında kırık parçanın bulunması halinde yine süt içine konulması gerektiğini belirten Keleş, parçanın hekime ulaştırıldığında genellikle yapıştırılabildiğini ifade etti. Parça bulunmasa dahi hemen hekime gidilmesi gerektiğini söyledi.
AFYON’DA BAŞVURULACAK MERKEZLER
Keleş, Afyonkarahisar’da bu tür travmatik vakalar için Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi ile AFSÜ Diş Hekimliği Fakültesi’nin gerekli müdahaleleri gerçekleştirdiğini kaydetti.
“AİLELER NE YAPACAĞINI BİLİRSE PEK ÇOK DİŞ KURTULUR”
Açıklamasının sonunda ailelere seslenen Diş Hekimi Ceren Keleş, “Travmatik diş yaralanmaları doğru müdahale edildiğinde çoğu zaman tedavi edilebilir. Ancak yanlış veya gecikmiş müdahale diş kaybına yol açabilir. Bu nedenle ailelerin bilgilenmesi çok önemli” diyerek uyarıda bulundu.
