Nöbetçi Eczaneler
2025 yılının Cumhurbaşkanı tarafından “Aile Yılı” ilan edilmesi üzerine Afyon Lisesi öğrencileri Tuğba Kenar ve Ceren Oğuz, toplumsal yapının önemli bir parçası olan aile kurumunu desteklemeye yönelik dikkat çekici bir TÜBİTAK projesi geliştirdi.
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni Gülsüm Akman danışmanlığında hazırlanan proje, Afyon’daki düğün müziklerinde yer alan olumsuz mesajları bilimsel yöntemlerle inceleyerek geniş bir farkındalık oluşturdu.
“Ritme Kapılıp Sözleri Fark Etmiyorduk”
Projenin fikir sahibi Tuğba Kenar, sürecin nasıl başladığını şöyle anlattı:
“Bir derste şarkı sözlerindeki olumsuz ifadelerden bahsedildi. Ablam organizatör olduğu için sıkça düğünlere gidiyorum ve müziklere aşinayım. Ancak ritme kapıldığım için sözlerin ne anlattığını fark etmiyordum. Evde araştırınca birçok şarkıda aile ilişkilerini olumsuz etkileyebilecek ifadeler olduğunu gördüm. Bu durumu sınıf arkadaşım
Ceren’le paylaşınca birlikte bir proje geliştirmeye karar verdik.”
“Amacımız Şarkıları Yasaklamak Değil, Farkındalık Oluşturmak”
Ceren Oğuz ise projenin hedefini şu sözlerle özetledi:
“Düğünlerde çalınan şarkıların sözleri çoğu zaman gözden kaçıyor. Bizim amacımız eğlenceyi kısıtlamak değil, hangi mesajlara maruz kaldığımızın fark edilmesini sağlamak. İnsanlar isterlerse daha uygun içerikli alternatif şarkı listeleri oluşturabilir.”
96 Şarkı İncelendi: Yarısından Fazlasında Olumsuz Mesaj Tespit Edildi
Öğrenciler, proje kapsamında Afyonkarahisar’da düğünlerde en sık tercih edilen 96 şarkıyı ayrıntılı şekilde analiz etti.
Bu şarkıların 48’inde, aile bağlarını zedeleyebilecek veya yanlış davranışları olağanlaştırabilecek mesajlar belirlendi.
Tespit edilen olumsuz içerikler 6 ana kategoride toplandı:
Aile değerlerini küçümseyen ifadeler
Nesneleştiren söylemler
Maddiyata aşırı vurgu yapan sözler
Sadakatsizliği olağan gösteren mesajlar
Uygunsuz veya kaba söylemler
Kötü alışkanlıklara yönlendiren ifadeler
Bilimsel analiz sonucunda, bir düğün boyunca bu şarkılardan sadece birer kere çalındığında bile dinleyicilerin çok sayıda uygunsuz mesaja maruz kaldığı ortaya kondu.
Öğretmen Akman: “Düğünlerimizin Kalitesini Artırmayı Hedefledik”
Danışman öğretmen Gülsüm Akman, projenin amacını şöyle anlattı: “Toplum olarak aileye önem veren bir milletiz. Ancak farkında olmadan aile yapısını zedeleyen mesajlarla karşılaşabiliyoruz. Bu projede amacımız düğünleri eleştirmek ya da eğlenceyi azaltmak değildi. Nasıl masa düzenine, menüye, süslemeye özen gösteriyorsak, şarkı listeleri de bilinçli şekilde seçilebilir dedik. Bu farkındalığı oluşturmak istedik.”
Proje kapsamında öğrenciler;
düğün organizatörleri,
İl Müftülüğü
Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ile görüşmeler yaptı ve çeşitli yerlerde sunumlar gerçekleştirerek geniş kitlelere ulaştı.
Sunumlar Etki Yarattı: “Gençlerde Bilinç Arttı”
Uygulanan ön test–son test yöntemiyle, sunumların ardından öğrenciler ve ailelerde farkındalığın belirgin şekilde arttığı görüldü.
Şarkılar örneklerle incelendi, içeriklerin aile ilişkilerine etkisi üzerine tartışmalar yapıldı.
“Afyon’dan Başlayan Bu Kıvılcım Türkiye’ye Yayılabilir”
Projeyi Vali Kübra Güran Yiğitbaşı ve İl Millî Eğitim Müdürü’ne sunan ekip büyük destek gördü.
Öğretmen Gülsüm Akman şu değerlendirmeyi yaptı:
“Biz Afyon Lisesi olarak diyoruz ki: Aile Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ın memleketinden bir kıvılcım yaktık. Bu çalışma Denizli’de, Ordu’da, Türkiye’nin her yerinde yapılabilir. Tüm okullara örnek olmasını istiyoruz.”
Eğlence Devam Etsin, Ama Farkındalıkla
Afyon Lisesi öğrencilerinin hazırladığı proje, ‘Eğlence kültürümüz toplum değerleriyle uyumlu olabilir’ mesajını merkeze alarak hem bilimsel hem sosyal açıdan dikkat çeken bir çalışma olarak öne çıktı.
