Nöbetçi Eczaneler
“Dar tanımında 3 milyon olan işsiz sayısı umudu kırılanlar ve eksik istihdamla 12 milyonu buluyor.”
Ağustos verisine göre dar tanımlı işsizlik oranı %8.5 ve bu yaklaşık 3 milyon kişiye denk geliyor. Ancak bu oran yalnızca belirli koşulları sağlayanları “işsiz” sayıyor: Referans döneminde istihdamda olmamak, son dört haftada aktif biçimde iş aramak ve iki hafta içinde işe başlayabilecek durumda olmak.
**
Bu şartların dışında kalan geniş bir kitle var. İş aradığı halde hemen başlayamayacak durumda olanlar, iş aramadığı halde çalışma isteği olan ve kısa süre içerisinde işbaşı yapabilecek durumda olanlar, iş bulma ümidi olmayanlar ya da haftada 40 saatin altında çalışıp daha fazlasını istemesine rağmen fırsat bulamayanlar. Bu grupları da dâhil ettiğinizde karşımıza “geniş tanımlı işsizlik” çıkıyor.
**
Bugün Türkiye’de geniş tanımlı işsizlik oranı % 29.7. Bu oran, yaklaşık 12 milyon kişinin atıl durumda olduğunu gösteriyor. Rakamın büyüklüğünü anlatmak için bir kıyas yapalım: Belçika’nın nüfusu kabaca 12 milyon. Portekiz’in nüfusu 11 milyon civarında. Anlaşılacağı üzere, Türkiye’de potansiyel işgücü ve eksik istihdam edilenlerin toplamı, bu ülkelerin nüfusuna eşit.
**
Sadece dar tanıma bakarak değerlendirme yaptığımızda, işsizliğin gerçek boyutunu kaçırıyoruz. Üstelik bu tablo yıllardır süren yüksek enflasyonun gölgesinde kalıyor. Manzaranın bir başka yönü de şu: Potansiyel işgücünde yer alan ve “iş bulma ümidi olmayanlar” 2.5 milyon kişi civarında. Ne eğitimde ne istihdamda olan 15-24 yaş grubu yaklaşık 2.5 milyon; bunun 1.6 milyonu kadın. Bir de kayıt dışı çalışma var: Sosyal güvenlik kaydı olmadan çalışanların sayısı yaklaşık 8.5 milyon; her 100 çalışanın 26’sı kayıt dışı.
**
Sonuç açık: Sorunu doğru tanımlamazsak doğru politika üretemeyiz. Dar ölçüm küçük bir pencere; geniş tanım ise gerçeğin panoraması. Tartışmayı dar orandan geniş tanıma, anlık yüzdelerden kalıcı çözümlere taşımak zorundayız. Böylece yeni bir şans arayan milyonların sorununa çözüm bulabiliriz. Fotoğrafın tamamını görmek, kaynakları doğru yere yönlendirmeyi kolaylaştırır: bakım destekleri, beceri eğitimleri, bölgesel ve seçici istihdam teşvikleri. Küçük düzeltmeler değil, tutarlı adımlar fark yaratır. Konuştuğumuz rakamlar, güçlendireceğimiz hayatlar için bir başlangıç yaratır.
**
Unutmayalım: doğru ölçüm, başarılı politikanın mihenk taşıdır. Ölçmediğimizi yönetemeyiz; yönetemediğimizi iyileştiremeyiz.
