2026 Yılı bütçesi açıklandı

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2026 yılı bütçesinde Milli Eğitim Bakanlığına 1 trilyon 944 milyar lira ödenek öngördüklerini belirterek, yüzde 15,3 oranıyla en büyük payın eğitime ayrıldığını duyurdu. Bütçe, Türkiye Yüzyılı vizyonu doğrultusunda istikrar, refah ve sürdürülebilir kalkınmayı hedefliyor.

Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirilen 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Bağlama Töreni’nde konuşan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, bütçe teklifinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatları ve tüm kamu kurumlarının katkılarıyla hazırlandığını ifade etti. Bu bütçenin AK Parti hükümetlerinin 24’üncü, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin ise 8’inci bütçesi olduğunu vurgulayan Yılmaz, kesintisiz bütçe hazırlama sürecinin siyasi istikrarın göstergesi olduğunu belirtti. Bölgesel jeopolitik gerilimlere ve küresel belirsizliklere rağmen, ulaştırma, enerji, sağlık ve dijitalleşme alanlarındaki yatırımların devam edeceğini dile getirdi.

Ülke ve Millet Odaklı Yaklaşım

Yılmaz, 2026 bütçe teklifinin her kaleminde ülkemizin ve milletimizin gereksinimleri düşünüldüğünü vurguladı. Bütçenin yeşil ve dijital dönüşüm politikalarını ön plana çıkardığını, kaynak verimliliğini artırarak çevresel sürdürülebilirliği desteklediğini ifade etti. Son 23 yılda fiziki altyapıda büyük ilerlemeler sağlandığını, önceliğin kamu yatırımlarını etkinleştirmek ve özel sektör yatırımlarını teşvik etmek olduğunu belirtti. Son üç yılda deprem yaralarının sarılması için 90 milyar dolar kaynak ayrıldığını, buna rağmen yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve büyüme göstergelerinde olumlu sonuçlar alındığını ve 16 yıldır kesintisiz büyümenin devam ettiğini kaydetti.

İstihdam ve İşsizlik Beklentileri

2025 yılında istihdamın görece yatay seyredeceğini, işgücüne katılım oranının yüzde 53,7 olarak gerçekleşeceğini öngördüklerini belirten Yılmaz, işsizlik oranının yüzde 8,7’den yüzde 8,5’e düşeceğini tahmin ettiklerini açıkladı. 2026 yılında ise işgücüne katılım oranının yüzde 54,4’e yükseleceğini, istihdamın 730 bin kişi artacağını ve işsizlik oranının yüzde 8,4’e gerileyeceğini ifade etti.

İhracat ve Ekonomi Büyüklüğü Tahminleri

Küresel ticaretin kırılganlıklarına rağmen, ihracatın ocak-eylül döneminde yüzde 4,1 arttığını ve yıllıklandırılmış olarak 269,7 milyar dolara ulaştığını belirten Yılmaz, 2025 yılında 273,8 milyar dolar ihracat performansı beklediklerini, 2026 için ise 282 milyar dolar hedefini yakalamayı öngördüklerini söyledi. 2025 yılı milli gelirinin 62,2 trilyon lira, 2026 yılında ise Türkiye ekonomisinin büyüklüğünün 77 trilyon liraya ulaşacağını dile getirdi.

Bütçe Gelir ve Gider Tahminleri

2026 yılında bütçe giderlerinin 18 trilyon 929 milyar lira, bütçe gelirlerinin ise 16 trilyon 216 milyar lira olacağını öngördüklerini açıklayan Yılmaz, gelir kalemlerini şöyle sıraladı: Gelir Vergisi 3 trilyon 517 milyar lira, Kurumlar Vergisi 1 trilyon 613 milyar lira, Özel Tüketim Vergisi 2 trilyon 532 milyar lira, Katma Değer Vergisi 3 trilyon 993 milyar lira, Diğer Vergi Gelirleri 2 trilyon 128 milyar lira, Vergi Dışı Gelirler 2 trilyon 433 milyar lira. 2023 deprem harcamaları nedeniyle bütçe açığının GSYH’ye oranının yüzde 5,1, deprem hariç yüzde 1,6 olduğunu; 2024’te yüzde 4,7, deprem hariç yüzde 3; 2025 sonunda yüzde 3,6, deprem hariç yüzde 2,8; 2026’da yüzde 3,5, deprem hariç yüzde 2,7 olacağını tahmin ettiklerini belirtti. Deprem hasarlarının giderilmesi ve afet dirençliliği için 653 milyar lira ödenek ayrıldığını ekledi.

Eğitim Alanına Ayrılan Kaynaklar

AK Parti ve Cumhur İttifakı olarak eğitimi en öncelikli mesele gördüklerini ifade eden Yılmaz, Milli Eğitim Bakanlığına 1 trilyon 944 milyar lira ödenek ayrıldığını, 2002’de 510 bin olan öğretmen sayısının 2025 Ekim itibarıyla 1 milyon 35 bine ulaştığını vurguladı. Yükseköğretim kurumlarına 651 milyar lira bütçe ayrıldığını, toplam eğitim bütçesinin 2 trilyon 896 milyar liraya yükseltilerek bütçenin yüzde 15,3’ü ile en büyük payın eğitime verildiğini açıkladı.

Sağlık Sektörüne Ayrılan Bütçe

Eğitimle birlikte en fazla önem verilen alanlardan sağlık için merkezi yönetim bütçesinden 1 trilyon 594 milyar lira kaynak ayrıldığını belirten Yılmaz, Sağlık Bakanlığı, yükseköğretim kurumları ve Sosyal Güvenlik Kurumu harcamaları dahil edildiğinde toplam sağlık kaynağının 3 trilyon 307 milyar liraya ulaştığını ifade etti.

Sosyal Yardım ve Destekler

Sosyal devlet anlayışıyla refahın adil dağıtımını hedeflediklerini vurgulayan Yılmaz, sosyal yardım ve destekler için 917 milyar lira kaynak ayrıldığını, bunun bütçenin yüzde 4,8’ine denk geldiğini belirtti. Detaylar şöyle: Ödeme gücü olmayanların sağlık primi için 157 milyar lira, yaşlı ve engelli aylıkları için 106 milyar lira, sosyal konut desteği için 100 milyar lira, evde engelli bakımı için 90 milyar lira, engelli eğitimi için 56 milyar lira, doğum yardımı için 44 milyar lira, sosyal ve ekonomik destek için 23 milyar lira, engelli taşıma giderleri için 11 milyar lira, koruyucu aile için 3 milyar lira. Elektrik ve doğalgaz desteği için 373 milyar lira ayrıldığını, mesken aboneleri için doğalgazda yüzde 43, elektrikte yüzde 57 devlet desteği uygulandığını ekledi. Asgari ücret ve altındaki ücretlerin vergi dışı tutulmasıyla 1 trilyon 92 milyar lira katkı sağlanacağını, toplam sosyal harcamaların 2 trilyon 382 milyar liraya ulaşarak bütçenin yüzde 12,6’sını oluşturacağını söyledi.

Tarım ve Reel Sektör Destekleri

Tarım sektörüne stratejik önem verdiklerini belirten Yılmaz, 888 milyar lira kaynak tahsis edildiğini açıkladı: Tarım vergi harcamaları için 262 milyar lira, tarımsal kredi desteği için 220 milyar lira, yatırım ödenekleri için 190 milyar lira, destek programları için 168 milyar lira, KİT finansmanı ve ihracat destekleri için 48 milyar lira. Reel sektör destekleri için 713 milyar lira öngörüldüğünü, detayların SGK işveren prim desteği 283 milyar lira, tarımsal kredi sübvansiyonu 220 milyar lira, esnaf kredileri 70 milyar lira, ihracat ve diğer destekler 60 milyar lira, sanayi teşvikleri 50 milyar lira, mesleki eğitim katkısı 29 milyar lira olduğunu belirtti.

Savunma, Güvenlik ve Yerel Yönetim Kaynakları

Savunma harcamalarına 1 trilyon 202 milyar lira, iç güvenliğe 953 milyar lira olmak üzere toplam 2 trilyon 155 milyar lira ödenek ayrıldığını açıklayan Yılmaz, mahalli idareleri güçlendirmek amacıyla büyükşehir, diğer belediyeler ve il özel idarelerine toplam 1 trilyon 657 milyar lira kaynak ayrıldığını, 2002’de yüzde 4 olan payın 2026’da yüzde 8,8’e yükseltildiğini ifade etti.